نام: مرکز تخصصی علم کلام

نوع فعالیت: آموزشی، پژوهشی

مؤسس: مرکز مدیریت حوزه های علمیه با اشراف حضرت آیت الله العظمی سبحانی(مدظله العالی)

مدیر: حجت الاسلام والمسلمین عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی

معاون آموزشی: حجت الاسلام والمسلمین حسن ترکاشوند

معاون پژوهشی: حجت الاسلام والمسلمین احمد شجاعی

سال تأسیس: 1370ش

تلفن و دورنگار: 32922334-32914047-32914048-32936160

سایت:www.kalamcenter.ir

نشانی: قم بلوار امین نبش کوچه 11 مؤسسه امام صادق (ع)

معرفی اهداف:

1. آموزش عقاید دینی به صورت بنیادی و تخصصی به دانش پژوهان و طلاب علوم دینی؛

2. تولید و توسعه علوم اعتقادی در زمینه های گوناگون؛

3. تبیین و ترویج این علوم در بین اقشار مختلف؛

4. مواجهه علمی با شبهات مطرح در جامعه پیرامون اعتقادات دینی.

ساختار:

*مؤسس محترم

* هیئت امناء

مدیر مرکز

معاونت آموزش

معاونت پژوهش

معاونت فرهنگی

معاونت امور اجرایی

انجمن دانش آموختگان

اعضای شورای علمی حجج اسلام آقایان: علی ربانی گلپایگانی، عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، عبدالحسین خسروپناه، عزالدین رضانژاد، حسن رضایی، رسول رضوی، احمد شجاعی، حسن ترکاشوند



عملکرد آموزشی

رشته ها:

سطح دو: علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی

سطح سه: رشته کلام مقارن

* رشته مسائل جدید کلامی

* رشته ادیان و فرق با گرایش نقد وهابیت

سطح چهار: رشته کلام تحلیلی

دوره های برگزار شده:

سطح دو: مجموعاً 15 دوره (12دوره فارغ التحصیل و 3دوره مشغول به تحصیل)

سطح سه: مجموعاً 21 دوره

* کلام مقارن (تطبیقی)، 15 دوره(12دوره فارغ التحصیل و 3دوره مشغول به تحصیل)

* ادیان و فرق با گرایش نقد وهابیت، 6 دوره (4دوره فارغ التحصیل و 2 دوره مشغول به تحصیل)

سطح چهار: مجموعاً 14 دوره ( 11 دوره فارغ التحصیل و 3 دوره مشغول به تحصیل

دانش پژوهان در حال تحصیل: مجموعاً 236 نفر

سطح دو: 120 نفر

سطح سه: 95 نفر

سطح چهار: 21نفر

دانش پژوهان فارغ التحصیل: مجموعاً 1202نفر

سطح 2: 370 نفر

سطح 3: 343 نفر

سطح 4: 395 نفر

مجموع دانش پژوهان از بدو تأسیس: مجموعاً 1438 نفر

اشتغال فارغ التحصیلان در مراکز حوزوی و سایر نهادها:

اطلاعات شغلی برخی از دانش آموختگان سطح 4 این مرکز عبارت است از:

عضو هیئت علمی مراکز آموزشی و پژوهشی: 65 نفر

تدریس در حوزه: 50 نفر

تدریس در دانشگاه: 26 نفر

محقق و پژوهشگر: 35 نفر

مدیریت مراکز فرهنگی: 14 نفر

امام جمعه: 8 نفر

مسئول نشریات و مجلات: 4 نفر

مسئول نهاد رهبری در دانشگاه: 9 نفر

نماینده مجلس خبرگان رهبری: 2 نفر

نماینده ولی فقیه در یکی از استان ها: 1 نفر

قاضی: 13 نفر

مسئولیت در مراکز حوزوی و دانشگاهی: 35 نفر

فعالیت پژوهشی:

در این مرکز سالانه بیش از دوازده هزار صفحه فعالیتهای پژوهشی توسط دانش پژوهان در حوزه دين پژوهي، کلام جديد، فلسفه، منطق، کلام قديم، مهدويت، معرفت شناسي، اديان، فرق اسلامی و انديشه هاي کلامي معاصر انجام می گیرد. اين تحقيقات توسط اساتيد مورد ارزيابي دقيق قرار گرفته و تحقيقاتي که قابل توجه باشد و احياناً با يک باز نويسي تبديل به يک مقاله علمي قابل ارائه در مجلات بشود تفکيک شده و برخي از اين مقالات در مجلات تخصصي همچون مجّله تخصصي کلام اسلامي و مانند آن به چاپ رسيده و برخي نيز در قالب کتاب عرضه می شود. در سالهای گذشته نيز برخي از مقالات برای جشنواره علّامه حلّي ارسال شدکه برخي از اينها جزو مقالات برتر شناخته شد.

کارهاي تحقيقي در اين مرکز به سه نوع تقسيم مي شود: تحقيق مکمل، تحقيق مستقل و تحقيق پاياني( ویژة سطح 2).

هر دانش پژوه موظف است طي فرآيند تحصيلي، هر سه نوع پژوهش را انجام دهد. ما براي این که بتوانيم پژوهش را نهادينه کنيم برخي از کارهاي پژوهشي در قالب تحقيق مستقل تعریف شده است که دارای ارزشی معادل دو واحد درسي است و برنامه ريزي اين دو واحد با معاونت پژوهش مي باشد. و براي اينکه دانش پژوه در تنگناي وقت قرار نگيرد و با واحدهاي درسي آموزشی، تزاحم پيدا نکند،زمان انجام اين دو واحد درسي به تعطیلات تابستانی موکول شده است تا از فرصت کافي جهت تدوين يک تحقيق خوب و منضبط، برخوردارباشد و همچنین انقطاع آموزشی _به سبب طولانی بودن ایام تعطیلات تابستانی _به وجود نیاید .

نوع دوم پژوهش، تحقيقات مکمل است که سياست گذاري کلي آن با بخش پژوهش است و بقیّة کارهای آن با خود اساتيد انجام می گیرد، يعني يک کار مشترک بين معاونت پژوهشي و اساتيد است؛ در اين قسمت دروسی که بايد در آن زمینه تحقيق ارائه شود مشخص شده است و گاهي هم براساس صلاحديد اساتيد کار پژوهش دانش پژوهان مشخص مي شود. در اين بخش چهار چوب کار با پيشنهاد معاونت پژوهش و تصويب و تأييد اساتيد انجام مي گيرد و اساتيد، دانش پژوهان را در جهت ارائه تحقيق بهتر راهنمايي مي کنند و ارزيابي نهايي کار پژوهشي نيز به عهده خود اساتيد است.

نوع سوم پژوهش، ارائه تحقيق پاياني در سطح دو است يعني بعد از اتمام سه سال تحصيلي بايستي يک تحقيق شبه پايان نامه ارائه شود. در این مرحله به خاطر اهميت بيشتر کار، براي هر دانش پژوه يک استاد راهنما در نظر گرفته شده است که مسئوليت راهنمايي وي را در مراحل مختلف پژوهش به عهده دارد، مراحل تدوين تحقيق پاياني به اين صورت است که ابتدا دانش پژوه موضوعات مورد نظر را پيشنهاد مي دهد و موضوع ايشان توسط شوراي پژوهش، بررسي و به تصويب مي رسد، پس از تصويب موضوع، دانش پژوه ظرف مدت يک ماه موظف به ارائه طرح تحقيق است، و پس از تصویب طرح، شش الي نه ماه فرصت داده مي شود تا تحقيق پاياني خود را ارائه دهد. پس از تأیید استاد راهنما، تحقیق پایانی توسط یک استاد داور نیز مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از آن جلسة دفاعیه برگزار می شود.

جهت ارتقاء سطح کمي و کيفي تحقيقات، شورایی تحت عنوان "شوراي پژوهش" در مرکز تشکيل شده است که اهم کارهاي اين شورا: سياستگذاري در عرصه پژوهش، برنامه ريزي براي عملياتي سازي مصوبات، شناسايي موضوعات پژوهشي مورد نياز دانش پژوهان، راهنمايي و ارائه مشاوره علمي –پژوهشي براي محققان، ارزيابي تحقيقات ارائه شده و آسيب شناسي پژوهشي و مقابله با آن است.


پایان نامه ‌های دفاع شده:

1. مبانی خداشناسی و انسان‌شناسی اقتصاد اسلامی

2. خدا در ادیان ابراهیمی

3. دین اسلام و آزادی

4. آثار و نتایج اعمال

5. امرٌ بین الامرین در پرتو کتاب، سنت و عقل

6. تحلیلی بر معرفت شناسی در حکمت متعالیه

7. زنادقه در عصر صادقین (علیهماالسلام)

8. مرزهای نوآوری و تفاوت آن با بدعت

9. ویژگی و صفات امام از نظر محقق طوسی و فخر رازی

10. بررسی ماهیت مرگ از دیدگاه حکما و متکلمان اسلامی

11. ایمان از نگاه امامیه و اشاعره

12. سیر تاریخی مکتب اشعری

13. خاتمیت و جاودانگی اسلام

14. تسبیح هستی

15. معاد جسمانی از دیدگاه متکلمان اسلامی

16. حقوق اهل بیت (ع) در کتاب و سنت

17. بررسی مکتب مرجئه

18. تبیین عقلانی تجسم اعمال

19. ارتباط علم پیشین الهی و اختیار انسان

20. مقایسه آراء فخر رازی و علامه طباطبائی در اسمای الهی

21. امامت در آیه ولایت

22. خاتمیت پیامبر اسلام از دیدگاه عقل و نقل

23. پلورالیسم در قرآن کریم

24. تشکیک وجود و آثار آن در حکمت متعالیه

25. تبین خاتمیت و پاسخ به شبهات

26. تصحیح الاهیات شوارق‌الالهام

27. نقد و بررسی پاسخ فخر رازی به دلایل امامت حضرت علی (ع)

28. تبیین و تحلیل قلمرو دین از دیدگاه امام خمینی (ره)

29. مطالعه تطبیقی جهانی‌سازی و مهدویت

30. ملائکه، چیستی و اوصاف از منظر عقل و کتاب

31. تصحیح شرح تجریدالعقائد فاضل قوشچی (مقصد سوم)

32. هدف از آفرینش انسان

33. امامت و فلسفه خلقت

34. تصحیح شرح تجریدالعقائد فاضل قوشچی

35. بررسی کلام شیعه از علامه حلی تا علامه مجلسی

36. نقد دین حداقلی با نظر به اندیشه‌های نصر حامد ابوزید

37. قلمرو دین از دیدگاه امام خمینی و علامه طباطبائی و پاسخ به شبهات آن

38. ایمان در فلسفه و کلام اسلامی

39. مبانی اعتقادی موعدگرایی و مهدویت

40. اثبات امامه اهل‌البیت طبقاً للمنهج الاستقرائی و حساب الاحتمالات

41. دین و عقلانیت

42. رجعت و شبهه تناسخ

43. عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی

44. نقش دین در ثبات خانواده

45. جاودانگی نفس از دیدگاه عقل و وحی

46. عقل و وحی از منظر ملاصدرا و ابن تیمیه

47. رابطه فقه و کلام

48. رزق و روزی در اسلام

49. حکومت و رهبری از دیدگاه نهج‌البلاغه

50. نهضت‌های کلامی عصر امام صادق (ع)

51. فطرت و خداشناسی در قرآن

52. بررسی مسئله تعارض علم و دین

53. کلیات معاد و منازل آن

54. عالم ذرّ

55. الامر بین‌الامرین

56. پاسخ‌گویی به شبهات اعتقادی مهدویت

57. تعامل علم کلام و اصول فقه

58. محو و اثبات بر محور ربوبیت و انسان

59. بداء در کلام اسلامی

60. خدا در فلسفه دکارت

61. مسائل و فرق کلامی تا قرن چهارم

62. عدل الهی از دیدگاه فخر رازی، قاضی عبدالجبار معتزلی و علامه حلی

63. شبهات فرا بشری مؤلفه امامت (علم غیب)

64. تصحیح و تحقیق تسلیک النفس الی حظیره ‌القدس

65. روش شناسی معرفت دینی در عقائد

66. امام شناسی در نهج‌البلاغه

67. ایمان در الاهیات اسلامی

68. مسئله امامت در میان فرق شیعی

69. رابطه عقل و دین از دیدگاه ابن رشد و توماس

70. ذهبیه

71. رابطه دین و اخلاق

72. بررسی مبانی فکری و اعتقادی معاویه

73. امامت از اصول یا فروع

74. تطبیق عقاید اسماعیلیه و امامیه در بحث توحید و نبوت

75. امامت در سنین کودکی

76. علم خداوند در روایات معصومین(ع)

77. شیوه برخورد علما با مدعیان مهدویت

78. ضرورت و قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی

79. نقش واسطه‌ها در عالم

80. انشقاق قمر

81. معرفت و حد لازم آن در ایمان

82. وحی و الهام

83. مرجعیت علمی اهل‌بیت (ع)

84. ضرورت معاد از دیدگاه اندیشمندان معاصر شیعی

85. تکامل انبیاء (ع)

86. مصداق‌شناسی بداء در روایات اهل‌بیت (ع)

87. نقد دیدگاه مجتهد شبستری در باب قرائت‌های مختلف از دین

88. قرآن و سکولاریسم

89. رابطه متقابل ایمان با علم و عمل

90. جایگاه بیعت در دین اسلام

91. تکامل عقول در جامعه مهدوی

92. بررسی آراء کلامی علامه شبّر در حوزه خدا

93. لزوم رجعت از نگاه عقل و نقل

94. توسل از منظر اهل‌بیت (ع) و وهابیت

95. احادیث جعلی بر امامت امام امیرالمؤمنین (ع)

96. ارتباط دین و سلامت

97. حقیقت مرگ از دیدگاه متکلمان و فلاسفه اسلامی

98. بررسی قاعده «الواحد» و آثار فلسفی آن

99. اعجاز قرآن کریم از دیدگاه قاضی عبدالجبار وعلامه طباطبائی

100. سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی

101. نقش و کارکرد قاعده لطف در مباحث مهدویت

102. حضرت علی (ع) در عبارات ابن‌تیمیه

103. توحید افعالی در کلام و روایات امام سجاد (ع)

104. آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی

105. معرفی شیخیه و بررسی اجمالی آن

106. حقیقت فطرت انسان در آثار ملاصدرا و علامه طباطبائی

107. فلسفه وجودی شیطان

108. نقش باور توحید عبادی در سبک زندگی اسلامی

109. شعور همگانی موجودات در قرآن و روایات

110. بررسی و نقد مشروعیت خلافت خلیفه دوم

111. ابتلاء

112. اراده الهی و ارتباط آن با افعال انسان از دیدگاه قاضی عبدالجبار، فخر رازی و ملاصدرا

113. مبانی کلامی حق و تکلیف

114. تاثیر احادیث ضعیف بر عقاید اهل حدیث

115. نبوت از دیدگاه ائمه دین

116. احباط و تکفیر از منظر فخر رازی، علامه حلی و علامه طباطبائی

117. تکلیف از منظر قاضی عبدالجبار، خواجه نصیر، تفتازانی و علامه طباطبائی

118. استدلال‌های عقلی قرآن کریم

119. حقیقت تآویل از منظر کلام و تفسیر

120. رابطه گناه شیعه و غیر شیعه با وضعیت آنها در دنیا و عالم برزخ

121. علم امام از دیدگاه سیدمرتضی، فخر رازی و جوادی آملی

122. مرجعیت علمی اهل‌بیت (ع) از دیدگاه سه قرن اول اسلامی

123. روش‌شناسی اهل‌بیت (ع) در تبیین اعتقادات

124. نقش امامت در مقابل با بدعت‌ها

125. علائم حتمی ظهور

126. خوارق عادات و رابطه آن با دین

127. نقد و بررسی کتابی از وهابیت به نام توحید از دیدگاه ائمه

128. کسب و تولید

129. بررسی نسبت فرایند سکولاریزاسیون با مبانی فقهی و کلامی شیعه و اهل سنت

130. جایگاه علم کلام و تأثیر آن در علوم اسلامی

131. قواعد کلامی در کلام اهل بیت (ع)

132. نقد و بررسی نظریه نصر حامد ابوزید پیرامون تاریخ‌مندی فهم دین

133. اثبات توحید ربوبی

134. مبانی فلسفی وحی

135. قاعده حسن و قبح عقلی و تأثیر آن در علم کلام

136. وحی و الهام از دیدگاه علامه طباطبائی و رشید رضا

137. عالم جن

138. بررسی و نقد خلافت خلیفه اول

139. نسبت اخباریگری با اصل ولایت فقیه

پایان‌نامه‌های در حال تدوین:

1. تاریخ تحلیلی کلام شیعه در قرن چهارده هجری

2. تجسم اعمال

3. قلمرو علم امام از دیدگاه متکلمان امامیه

4. رابطه کلام و عرفان

5. تصورپذیری و تصورناپذیری خدا

6. عقلانیت گزاره‌های دینی

7. عقل و دین از دیدگاه شهید مطهری و دکتر شریعتی

8. بررسی مبانی غلوّ

9. ارزش معرفتی اعجاز

10. شرایط فرهنگی قبل و بعد از ظهور امام زمان (عج)

11. پاسخ به شبهات امامت

12. ولایت در توحید و توحید در ولایت

13. اتحاد عاقل و معقول

14. بررسی تطبیقی آراء کلامی ماتریدیه با وهابیت در خصوص توحید و صفات

15. رابطه عقل و ایمان از دیدگاه علامه طباطبائی و پلنتینگا

16. نقد و بررسی خداشناسی از دیدگاه آیین زرتشت

17. رحمت الهی در قلمرو تکوین و جزا و دفع شبهات

18. جریان‌شناسی اعتقادی شیعی در قرن سیزدهم

19. تیین و تحلیل روایات اسلامی در باب علم لدنی امام به امور دنیوی

20. فلسفه مقبولیت و مردودیت دعا در قرآن

21. جایگاه عقل در باورهای اسلامی از منظر علامه مجلسی(ره)

22. اثبات امامت امام رضا (ع)

23. رابطه رزق و روزی با اعتقادات با رویکرد آیات، روایات و عقل

24. چگونگی بیان مسائل اعتقادی برای سنین کودک و نوجوان

25. بررسی سیر تطور تاریخی اعواض در کلام اسلامی

26. جبر و اختیار از منظر امام هادی با تکیه بر رساله اهوازیه

27. رویکرد تطبیقی به مسئلة معنویت از دیدگاه علامه طباطبائی و معنویت سکولار در نیمه دوم قرن بیست

28. رابطه جزا و عمل از دیدگاه علامه طباطبائی و ابن عاشور

29. ارتداد از دیدگاه فریقین

30. عوامل پیدایش تفکر سلفی

31. بررسی شبهه تعارض در قرآن

32. بررسی ترتیب و تحلیل حوادث پس از ظهور در کتاب عصر ظهور و کتاب حقیقة‌الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر

33. علم الهی از دیدگاه حکمای مشاء

34. علت غایی از نگاه متکلمان و فلاسفه

35. فرجام اخروی غیر مکلفین

36. ثواب و عقاب در کلام اسلامی

37. رنج و در آیین اسلام و بودا

جزوات و متون درسی و کمک درسی:

طی سالیان متمادی ده‌ها جزوة درسی و کمک درسی توسط اساتید تدوین و ارائه شده که به برخی از آنها ذیلاَ اشاره می‌شود:

1. نیاز بشر به دین در کلام اسلامی

2. ضرورت و قلمرو دین از دیدگاه متکلمان اسلامی

3. منشأ دین

4. قلمروشناسی دین

5. در آمدی بر نواندیشی دینی و کلام جدید در جهان اسلام

6. زمینه ها و عوامل پیدایش مسائل کلامی

7. نگرشی به رابطه علم و دین

8. الهیات مسیحی

9. درآمدی بر کلام جدید مسیحی

10. تاریخ فلسفه غرب (دفتر اول )

11. تاریخ فلسفه غرب در عصر جدید

12. فلسفه غرب در قرون وسطی

13. کانت و فلسفه انتقادی

14. اندیشه های فلسفی دکارت و جان لاک

15. قاعدةاللطف والاصلح

16. قاعدةاللطف و وجوب الامامة

17. جزوات فطرت

18. منطق صوری

19. تئوری شناخت در ساختار و مبانی استقرا

20. کلیات فی الحکمة الالهیة

21. نقد مبانی نسبی گرایی در فهم دین

22. نیاز انسان به دین و ایمان

23. ایمان از نگاه متکلمان اسلامی

24. کلام جدید از نگاه صاحب نظران (1)

25. کلام جدید از نگاه صاحب نظران(2)

26. تحول و تجدد در علم کلام

27. تجدد در هندسه معرفتی علم کلام

28. کلیات دین پژوهی

29. دروس علم و دین

30. تاریخ فلسفه غرب ( قسمت اول )

31. تاریخ فلسفه غرب ( قسمت دوم )

32. تاریخ فلسفه غرب ( قسمت سوم )

33. تاریخ فلسفه غرب ( قسمت چهارم)

34. عصمت امام از دیدگاه قرآن

35. الامامة و العصمة علی ضوء العقل والوحی

36. مسأله امامت و آیه ولایت

37. افضلیت امام امیرالمومنین (ع )

38. آیة اولی الامر

39. حدیث غدیر و امامت امام علی (ع )

40. حدیث منزلت و امامت امام علی (ع )

41. تاریخ کلام اسلامی

42. وحی و تجربه دینی

43. تجربه دینی

44. معرفت دینی

45. تبیین و تحلیل وحی

46. تبیین فلسفی وحی

47. جداانگاری دین و دنیا

48. بازاندیشی نقش پیامبر در پدیده وحی

49. ریشه ها و نشانه های سکو لاریسم

50. پلورالیسم دینی

51. مارتین هایدگر و هرمنوتیک فلسفی

52. نقد تئوری قبض و بسط شریعت

53. معرفت شناسی دینی

54. معرفت شناسی جدید

55. کثرت گرایی دینی

56. منطق استقراء علمی

57. علم دینی

58. نگاهی به ادیان زندة جهان

59. آشنایی با ادیان جهان

60. زمینه های پیدایش مسائل نوین کلامی

61. منطق جدید

62. مغالطه و تفکر انتقادی

63. آشنایی با عرفان اسلامی

64. فلسفه اخلاق

65. در آمدی بر فلسفه اخلاق

66. معمای مدرنیته

67. جزوه رجال

برخی از تحقیقات مستقل و پایانی که توسط دانش‌پژوهان نگارش یافته به شرح ذیل است:

1. دو اسم مقدس اول و آخر

2. مباحث فلسفی و کلامی ابتلا

3. توحید افعالی از منظر قرآن کریم

4. رؤیت خدا در نگاه متکلمان اسلامی

5. برهان ناپذیری اثبات خدا

6. برهان صدیقین

7. نقش فطرت در خداشناسی

8. توقیفات در اسماء و اذکار

9. معرفت فطری از منظر مرحوم میرزا مهدی غروی اصفهانی

10. خداشناسی در نهج‌البلاغه

11. شرور و نظام احسن

12. معرفت ما عرفناک حق معرفتک

13. احباط و تکفیر

14. توحید و حکومت دینی

15. شبهات پیرامون خداشناسی

16. وجود ملکی و ملکوتی پیامبر (ص)

17. پیامبر(ص) الگوی جوانان

18. معراج رسول اکرم(ص)

19. شمه‌ای از سیره اخلاق و رفتاری رسول معظم اسلام

20. بشارتهای پیامبران پیشین در باره پیامبر اسلام

21. رابطه خاتمیت و امامت

22. شخصیت پیامبر اعظم(ص) از منظر روایات

23. تحلیل جنگهای صدر اسلام

24. علم و عالم از نگاه پیامبر اعظم (ص)

25. خاتمیت و جاودانگی اسلام

26. شخصیت پیامبر از دیدگاه دانشمندان غیر مسلمان

27. فلسفه خاتمیت

28. خاتمیت (ادله اثبات و بررسی شبهات بهائیت)

29. پیامبر و عصمت امام

30. خاتمیت در نگاه معاصران

31. ایمان و طهارت مادران انبیا و اولیاء

32. عصمت

33. جستارهایی در فهم وحی

34. حقیقت وحی

35. ولایت امام علی (ع) از نگاه اهل سنت

36. ائمه (ع) در قرآن

37. پیامبر و طریق تعیین امام

38. علم امامان شیعه از دیدگاه آیات و روایات

39. امامت از دیدگاه ابن ابی‌الحدید معتزلی

40. نگاهی بر مطاعن شیخین

41. پژوهشی در امامت عامّه

42. عدالت صحابه

43. خلافت حضرت علی (ع) در آیه علم الکتاب

44. علم غیب امام

45. امامت در قرآن

46. روش شناسی اهل بیت (ع) در تبیین عقاید دینی

47. بررسی غضب حضرت زهرا (س) و فدک

48. تعامل اهل بیت (ع) با خلفا

49. روش‌شناسی مناظرات امام رضا (ع)

50. روش برخورد اهل بیت (ع) با غلو و غلات

51. منزلت اهل بیت (ع) از دیدگاه اهل سنت

52. پاسخ به پرسش‌های کلامی (مراد از دوازده خلیفه و ضرورت اعتقاد به ولایت ائمه (ع)

53. حضرت فاطمه (س) در گفتار و رفتار پیامبر اعظم (ص)

54. معنای حقیقی توسل

55. محبت اهل بیت (ع)

56. رجعت

57. مفهم شناسی اهل بیت در قرآن و سنت

58. نهج‌البلاغه در کلام رجال اندیشه

59. حدیث ثقلین در منابع اهل سنت

60. عصمت اهل‌بیت در آیه تطهیر

61. امامت وخلافت حضرت علی (ع)

62. حکومت امام مهدی (عج)

63. آیات مهدوی

64. امام زمان (ع) در آثار شیخ مفید

65. جهان و سیمای حکومت مهریه مهدوی

66. فلسفه غیبت امام زمان (عج)

67. اعتقاد به اصل مهدویت در اسلام

68. امام مهدی (ع) در قرآن و سنت

69. رویدادهای آخرالزمان از دیدگاه مسیحیت

70. شبهات وهابیت پیرامون مهدویت

71. آیینه شهود به سوی مهدی موعود (ع)

72. بررسی کتاب عصر زندگی

73. فلسفه نزول تدریجی قرآن

74. صراط مستقیم در قرآن و روایات

75. ابتلاء و اختبار در آیات و روایات

76. ملائکه در قرآن

77. تقیه از دیدگاه قرآن و عترت

78. آسیب شناسی انسان از دیدگاه قرآن

79. تمثل امور غیبه در قرآن

80. جایگاه اکثریت در قرآن

81. نقدهای علامه طباطبائی بر تفسیر المنار در المیزان

82. حشر از نگاه قرآن و روایات

83. نامهای قیامت

84. تناسخ

85. شبهه آکل و مأکول

86. حیات برزخی در قرآن

87. اثبات حشر و کیفیت آن

88. فشار قبر

89. یاد معاد

90. براهین عقلی معاد

91. تکامل برزخی از نگاه قرآن، روایات و دانشمندان اسلامی

92. نقش عقل در تبیین و تفسیر مفاهیم دینی

93. پلورالیسم دینی

94. علم و دین

95. سای بابا معنویت مخملین

96. نگاهی به نظریه بسط تجربه نبوی

97. نگاهی به قبض و بسط تئوریک شریعت

98. علم و دین

99. دین و اخلاق

100. ظهور سکولاریسم در جهان اسلام در (ترکیه و مصر)

101. نسبت تفکر فلسفی با سکولاریسم

102. اسباب و زمینه های پیدایش سکولاریسم

103. قلمرو دین در عرصه روانشناسی

104. چیستی سکولاریسم

105. رابطه سکولاریسم با حقوق بشر

106. رابطه علم تجربی با سکولاریسم

107. سکولاریسم در شبه قاره هند

108. مدرنیته و مدرنیته ایرانی

109. زبان دین

110. راسیونالیسم

111. عقل و وحی

112. آسیب شناسی دین‌پژوهی دکتر شریعتی در کتاب بازگشت

113. تحلیل ایمان دینی در گفتمان اسلام و مسیحیت

114. جامعیت و کمال اسلام

115. دین و اخلاق

116. ترابط عقل و دین

117. عقل و وحی از دیدگاه علامه جوادی آملی

118. تساهل و تسامح در دین

119. اندیشه های کلامی امام خمینی (ره)

120. آراء کلامی شیخ محمد حسین کاشف الغطاء

121. اندیشه های کلامی شاه ولی الله دهلوی

122. سیری انتقادی در مبانی اندیشه های دینی بازرگان

123. دیدگاههای کلامی دکتر شریعتی

124. نقش سید جمال الدین در ایجاد وحدت بین جوامع اسلامی

125. اندیشه های کلامی علی عبدالرزاق در جهان اسلام

126. مباحث کلامی از منظر علامه طباطبائی (ره)

127. آراء کلامی آیه الله محسنی

128. آراء کلامی عبدالرحمن کواکبی

129. آراء کلامی سید عبدالحسین شرف الدین (ره)

130. آراء کلامی علامه شعرانی (ره)

131. آراء کلامی شیخ محمد شلتوت

132. تحقیق در باره شخصیت علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شیخ محمد حسین کاشف الغطاء

133. حسن صباح و تأثیر مکتب او در امامت

134. اقال و کلام بالمعنی الاعم

135. اندیشه های کلامی دکتر سید حسن نصر

136. اندیشه های سید قطب

137. شخصیت و افکار سر سید احمد خان هندی

138. اندیشه های سید جمال الدین اسد آبادی

139. یگانه دوران (علامه طباطبائی)

140. اندیشه های کلامی علامه جعفری (ره)

141. اندیشه های کلامی شهید مطهری

142. بدعت از نگاه شهید مطهری

143. ساغری از شراب طهور (ویژگی های شخصیتی استاد مطهری)

144. افکار و عقاید سید احمد خان بهادری هندی

145. آراء کلامی سید قطب

146. اندیشه های کلامی دکتر بهشتی

147. جبر

148. معجزه و خوارق عادت

149. قضا و قدر و بررسی شبهات

150. الشرّ فی نظام الکون

151. اندیشه های سلفی گری در استان سیستان و بلوچستان

152. بررسی مسئله جبر در تفسیر مجمع البیان

153. فلسفه آفرینش انسان

154. فلسفه آفرینش انسان در اسلام

155. بررسی سه پرسش کلامی (آیا شیعه رافضی است؟ حیات پس از مرگ و عدم جدایی دین از سیاست)

156. پاسخ به برخی از شبهات پیرامون شیعه امامیه

157. باورهای اعتقادی بهائیت در عصر حاضر

158. دروزیان از نگاهی نو

159. متکلمان شیعه در قرن چهارم و پنجم

160. عقاید وهابیت

161. وهابیت در بستر تاریخ

162. علل نفوذ تشیع در ایران

163. خوارج

164. تاریخچه و علل پیدایش اهل حق

165. امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه معتزله

166. علت شیعه شدن ایرانیان

167. وهابیت چرا و چگونه

168. شیطان پرستی قدیم

169. نقد و بررسی صوفیه عقاید صوفیه گنابادیه

170. تثلیث از دیدگاه مسیحیت

171. خدا در ادیان و مسئله تثلیث

172. بررسی و نقد بهائیت

173. توحید و تثلیث در مسیحیت

174. مسیح از نگاه معصومان (علیهم‌السلام)

175. اخلاق حضرت عیسی (ع) در انجیل متی

176. زندگی حضرت مسیح در قرآن و انجیل

177. حواریون در منابع اسلامی و مسیحی

178. تحریف در عقاید مسیحیت

179. تورات

180. خشونت در پناه مسیح

181. مبحث مغالطات در منطق قدیم و جدید

182. معقول ثانی منطقی

183. درک ضرورت منطق جدید در کنار منطق قدیم و تشخیص هندسه معرفتی آن بررسی شکل منطقی براهین اثبات خدا از لحاظ لمّی و انی بودن

184. منطق ارسطو از نگاه بیرون

185. مباحث کلّی

186. مقایسه ای از مغالطات جدید

187. یقین مبدأبرهان

188. بررسی مبادی برهان

189. اصطلاحات منطقی

190. ارزش منطقی استقراء از دیدگاه علمای شرق و غرب

191. اشکالات بر منطق ارسطویی

192. الاحتجاج فی مرأه المنطق

193. استقراء

194. مغالطه اشرار در قرآن

195. حمل اولی و شایع

196. علم و اقسام آن

197. شاخصه های معرفت شناسی اسلامی

198. آگاهی و گواهی

199. ابزار شناخت از نگاه فلاسفه اسلامی و غربی

200. تئوری های حقیقت

201. عقل نظری و عملی در حکمت متعالیه

202. اشتراک وجود از دیدگاه حکمت مشاء

203. روح بخاری

204. وحدت و کثرت وجود از دیدگاه فلسفه اسلامی

205. مخالفت با فلسفه

206. گذری بر حرکت جوهری

207. مساوقت وجود و شیئیت و مسئله «حال» از نظر حمت متعالیه

208. اعاده معدوم در حکمت مشاء

209. ابن سینا شیعه امامی یا اسماعیلی؟

210. تحقیقی در باره اصالت وجود

211. ذاتی و عرضی و کاربردهای آن در منطق و فلسفه

212. مکتب تفکیک و نقدهای آن

213. مراتب نفس از دیدگاه حکماء

214. بررسی سیر برهان صدیقین در فلسفه اسلامی و غرب

215. توضیح برهان معلق در هوا

216. اعاده معدوم

217. قاعده امکان اشرف

218. تأثیرپذیری صدرالمتألهین از محیی الدین عربی

219. بررسی آراء اوگست کنت

220. بررسی کی یرکگور

221. بررسی جان لاک

222. بررسی ویلیام جیمز

223. بررسی کانت

224. بررسی لایب نیتس

225. بررسی ماکس وبر

226. بررسی دیوید هیوم

227. بررسی بارکلی

228. بررسی زیگموند فرید

229. بررسی جان کالون

230. بررسی هگل

231. بررسی پاسکال

232. بررسی دکارت

233. بررسی شلایر ماخر

234. بررسی دورکیم

235. نیهیلیسم در فلسفه غرب

کتابها:

دهها جلد کتاب از اساتید و دانش‌پژوهان در انتشارات مختلف به چاپ رسیده است.

مجله:

از سال 1371 تا کنون مجله‌ای با عنوان «مجله تخصصی کلام اسلامی» در قالب فصلنامه در 90 جلد منتشر شده و در سال‌های اخیر به صورت همایش ها و نشست ها

مرکز تخصصی علم کلام در کنار برنامه های آموزشی خود، جهت تقویت برنامه ها و تأمین نیازهای روز دانش پژوهان در زمینه مباحث کلامی هر ساله به صورت میانگین پنج نشست علمی با حضور اساتید و متخصصان فن و با شرکت فعال دانش پژوهان (حدود 30 الی150 نفر در هر جلسه) برگزار می نماید . عناوین برخی از نشست ها عبارت است از:

مجموعاً 25 نشست علمی

1- آشنایی با خرده فرهنگ ها ( رپ، متال ...) استاد: خسرو پناه

2- را ههای مقابله با وهابیت استاد: حسینی قزوینی

3- ریشه های انحراف وهابیت در شناخت شیعه استاد: عصام العماد (2 جلسه)

4- بررسی فرقه های معنویت گرا استاد: خسرو پناه

5- جریان سنت گرایی با تاکید بر اندیشه های دکتر حسین نصر استاد: خسرو پناه

6- بررسی شبهات جدید عصمت (نقد سخنان مجتهد شبستری) استاد: ربانی گلپایگانی

7- شیوه تبلیغ و ارتباط مؤثر با جوانان استاد: محرابی

8- جریان شناسی روحانیت معاصر استاد: خسرو پناه

9- روش شناسی پاسخ به شبهات استاد: حسینی قزوینی ( 6 جلسه)

10-آشنایی با عرفان های نو ظهور استاد: شریفی ( 3 جلسه)

11-بیداری اسلامی استاد: علیزاده موسوی

12- سلفی گری معاصر (با تأکید بر مسائل عربستان) استاد: علیزاده موسوی

13-روش مناظره با وهابیت استاد: دکتر حسن زمانی

14-رابطه علم کلام و علم اصول استاد: برنجکار- حسینی

15-روش مناظره با وهابیت استاد: ضیاء توحیدی

16-ماهیت و شاخصه های جریان نو اعتزال استاد: خسرو پناه- قاسم جوادی

17-بایسته های بین المللی طلاب (بارویکرد مباحث کلامی) استاد: دکتر حسن زمانی علمی –پژوهشی منتشر می‌شود؛

فعاليتهاي فرهنگي

اردو ها

1- هر ساله یک اردوی علمی و فرهنگی با شرکت 40 نفر از دانش پژوهان در برخی از شهر ها مانند: اصفهان، همدان و... برگزار می گردد. و از جمله برنامه ها باز دید از آثار و اماکن پیروان دیگر ادیان و دیدار با رهبران آنها در قالب جلسات پرسش و پاسخ جهت آشنایی بیشتر با آنان، و البته با حضور یکی از اساتید جهت راهنمایی و رفع ابهامات.

2- اردوی خانوادگی مشهد مقدس .

سایر خدمات

انجمن دانش آموختگان

در سال 1391 انجمن دانش آموختگان مرکز تخصصی علم کلام حوزه تاسیس و با تدوین و تایید اساس نامه و دعوت از دانش آموختگان سطح 4 مرکز رسما فعالیت خود را آغاز نمود،

اعضای هیئت مدیره: حجج الاسلام آقایان: عبد الحسین خسروپناه، محمد حسن قدردان قرا ملکی، محمد صفر جبرئیلی، حسن ترکاشوند، رسول رضوی، اکبر اسد علیزاده، غلامرضا رضایی، رحیم محمدی.

رئیس انجمن: محمد صفر جبرئیلی

دبیر انجمن: حسن ترکاشوند

انجمن در راستای اهداف و برنامه های خود تاکنون 2 نشست عمومی برای دانش آموختگان سطح 4 با حضور قریب به 250 نفر برگزار گردیده است و اسفند ماه 93 نیز سومین نشست را با حضور قریب به 150 نفر از دانش آموختگان سطح 3 برگزار نموده است .

برخی دیگر از فعالیت های انجمن عبارت است از:

1- توافق با مرکز مدیریت قم جهت تأمین اساتید دروس عقائد سطح عالی حوزه و معرفی اساتید و دانش آموختگان مرکز به حوزه در همین راستا؛

2- نشست مشترک با اعضای هیئت مدیره انجمن کلام حوزه و ارزیابی وضعیت مباحث اعتقادی در حوزه و جامعه و ارائه چند راهکار جهت ارتقاء جایگاه علم کلام در حوزه و بهره‏گیری از متخصصان این علم؛

3- تفاهم با سازمان عقیدتی و سیاسی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، جهت تدوین و اجرای نظام آموزشی جهت دانش‏افزائی مسئولین و مربیان عقیدتی و سیاسی نیروی انتظامی؛

4- اجرای چهار دوره آموزشی دانش افزائی مسئولین و مربیان عقیدتی وسیاسی نیروی انتظامی؛

5- همکاری با پژوهشکده حج و زیارت جهت ارزیابی آثار پژوهشی پژوهشکده در حوزه مباحث کلامی و ارزیابی آثار ارجاع شده پژوهشکده حج؛

6- همکاری با کمیته تحول قرآن و حدیث وزارت علوم و آموزش عالی جهت تدوین سرفصل‏های کلامی رشته قرآن و حدیث؛

7- همکاری با پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در برگزاری همایش «اعتزال نو» و برگزاری یک نشست علمی در این راستا یا عنوان «ماهیت و شاخصه‏های اعتزال نو»؛

8- هماهنگی با مرکز مدیریت حوزه و تحویل گرفتن پایان نامه‏های سطح 3 و 4 حوزوی با موضوعات کلامی، جهت ارزیابی و انتشار؛

9- پیگیری انتشار پایان نامه‏های دانش آموختگان؛

10- انتشار مقالات برخی از دانش آموختگان مرکز در نشریه علمی-پژوهشی کلام اسلامی